Slechter zicht heeft effect op gevoeligheid gehoor

15 mei 2023
Auteur: Rene van der Wilk
Leestijd: 3 min

Onderzoek gepubliceerd in NeuroImage laat zien dat wanneer één van onze ogen minder informatie aangeboden krijgen, dit invloed heeft op de gevoeligheid van zowel ons zicht als gehoor. Het leidt tot veranderingen in zowel de hersenactiviteit die gekoppeld is aan het visuele als aan het auditieve systeem. De zogeheten neuroplasticiteit waarbij de hersenen zich aanpassen aan een nieuwe situatie treedt al in zeer korte tijd op. Niet alleen bleek het afgedekte oog gevoeliger te worden, ook werd er toegenomen hersenactiviteit gevonden die verband houdt met het gehoor. Een minder goed zicht aan één oog blijkt al een effect te hebben op de gevoeligheid van ons gehoor.

slechter zicht heeft effect op gevoeligheid gehoor
Wanneer we via één oog minder informatie krijgen aangeboden neemt de gevoeligheid van ons gehoor al toe

Neuroplasticiteit

Met onze zintuigen staan we in verbinding met de buitenwereld. Wanneer een of beide oren of ogen niet meer functioneren zullen onze hersenen zich al heel snel aanpassen. Dat wordt ook wel neuroplasticiteit genoemd. De hersenen gaan daarmee compenseren voor het ontbreken van binnenkomende informatie. Onderzoek laat zien dat binnen enkele uren na het afdekken van een van onze ogen er al een tijdelijke verandering plaatsvindt hoe onze hersenen visuele informatie verwerken. Onbekend was nog of vermindering van het zicht invloed heeft op de hersengebieden die gekoppeld zijn aan andere zintuigen zoals het oor.

Het onderzoek naar effect van verminderd zicht op gehoor

Wetenschappers van de IMT School for Advanced Studies Lucca in Italië hebben daarom in samenwerking de Universiteit van Ulm in Duitsland onderzoek gedaan wat er gebeurt in de hersenen wanneer de informatiestroom vanuit een van de ogen daar niet meer goed weet aan te komen.

De deelnemers aan het onderzoek waren gemiddeld 28 jaar oud. De wetenschappers bedekten tijdens het onderzoek een van de ogen van de deelnemers. Vervolgens moesten ze kijken naar lichtflitsen en deze tellen. Tegelijkertijd werden ook geluidsignalen aangeboden. Tijdens het experiment werd de hersenactiviteit van de deelnemers geregistreerd met behulp van een zogeheten EEG-meting (Elektro-EncefaloGram).

Fission illusie

De onderzoekers maakten bij het aanbieden van stimuli gebruik van de zogeheten ‘fission illusie’. Bij deze illusie wordt een enkele flits gekoppeld aan twee pieptonen. Dit leidt tot de waarneming van twee flitsen in plaats van een. Daarmee is het effect aan te tonen van de informatie die bij het oor aankomt op temporele gevoeligheid van de visuele waarneming op het moment dat er een conflict is tussen gehoor en visuele informatie.

Resultaten

De resultaten laten zien dat wanneer er maar korte tijd informatie wordt aangeboden aan één oog dit niet alleen tot een veranderende hersenactiviteit in het visuele gedeelte tot gevolg heeft, maar ook in andere gebieden. Naast de toegenomen gevoeligheid bij het afgedekte oog vonden de onderzoekers ook een toegenomen activiteit die verband hield met extra versterking van de signalen die via het oor binnenkwamen.

slechter zicht heeft invloed op gevoeligheid gehoor
Het evenwicht tussen oor en oog wordt verstoord door beperking van de visuele waarneming

Cognitief neurowetenschapper Alessandra Federicivan de IMT School en tevens eerste auteur van het artikel zegt over de bevindingen: “In dit onderzoek hebben we voor het eerst aangetoond dat zelfs een korte periode van monoculaire deprivatie – het afdekken van één oog met een ooglapje gedurende ongeveer twee uur – ook invloed heeft op de auditieve verwerking. In het bijzonder hebben we een zeer selectieve toename waargenomen van neurale respons op geluiden.”

Verstoring visuele waarneming effect op evenwicht tussen oog en oor

Het onderzoek laat dus zien dat zelfs een kleine verstoring van de visuele waarneming voldoende is om een verandering in het evenwicht tussen het oog en het gehoor teweeg te brengen. Ook interessant was dat na het verwijderen van het ooglapje de hersenen juist gevoeliger werden voor visuele informatie afkomstig vanuit het eerder afgedekte oog. Het gebrek aan input zorgt er dus voor dat de hersenen scherper afgesteld gaan staan voor informatie. Bekend is dat dit effect ook kan optreden bij het afdichten van de oren met gehoorbeschermers in een rustige omgeving. Bij het uitdoen lijkt ons gehoor plots veel meer op te vangen.

Bron: Alessandra Federici et al, Crossmodal plasticity following short-term monocular deprivation, NeuroImage (2023). DOI: 10.1016/j.neuroimage.2023.120141

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer nieuws

vonken sturen met ultrasone geluidsgolven
in de nieuwsbrief

Vonken sturen met geluidsgolven: een nieuwe manier om elektriciteit te beheersen

Stel je voor dat je braille in de lucht kunt voelen, of dat je een elektrische vonk kunt sturen – maar dan met geluid. Wetenschappers hebben ontdekt dat ultrasone velden elektrische ontladingen kunnen sturen. Deze geluidsgolven leiden vonken langs onzichtbare paden, ontwijken obstakels en laten ze precies inslaan waar je wilt. Dit opent de deur naar nieuwe toepassingen in verschillende sectoren.

Gezondheid

Geluidsoverlast door windmolens: feiten, gezondheid en beleidskeuzes

Windmolens spelen een belangrijke rol in de energietransitie, maar brengen ook geluidsoverlast met zich mee. Eén van de meest besproken kwesties is geluidshinder en de mogelijke gevolgen daarvan voor de gezondheid van omwonenden. Dit leidt tot politieke en maatschappelijke discussies over afstandsnormen en geluidsgrenzen.

verkeerslawaai vermindert positieve effecten groene omgeving
Gezondheid

Verkeerslawaai vermindert positief effect van natuurgeluiden aanzienlijk

In stedelijke gebieden, waar verkeerslawaai vaak dominant is, kunnen natuurlijke geluiden zoals vogelgezang ons welzijn op verrassende wijze verbeteren. Recente studies tonen aan dat blootstelling aan natuurgeluiden stress en angst kan verminderen, terwijl stedelijke geluiden zoals verkeer deze voordelen kunnen beperken.

muziektherapie bij dementie
Gezondheid

Muziektherapie: een krachtige tool voor het welzijn van mensen met dementie

Muziektherapie kan bij mensen met dementie helpen bij de aanpak van onbegrepen gedrag en een waardevolle bijdrage leveren aan de kwaliteit van hun leven. Dat laat onderzoek zien van Anna-Eva Prick die als senior onderzoeker en docent verbonden is aan Zuyd Hogeschool in Heerlen.